Page 65 - Best Dergisi
P. 65
63
ARAŞTIRMA
nedenlerine bakıldığında ise harcamalarım yüksek/başka masraflarım Faizli veya faizsiz fon seçimi sistemde kalmayı teşvik eden bir un-
var/borçlarım var ve gelir yetersizliği/gelirim az/BES’e ödeyeceğim pa- sur değil
raya ihtiyacım var gibi nedenler görülüyor.
Araştırma sonuçlarına göre sistemdekilerin ve sistemden ayrılanların
Otomatik katılımdan ayrılanların sistemle ilintili gerekçelerinde “1000 TL %55’i aylık ödenen katkı payını biliyor ve bu rakamın 120-130 TL civa-
devlet katkısının hemen elde edilememesi, sisteme girişin zorunlu ol- rında olduğunu belirtiyor.
ması, cayma süresinin kısalığı, %25 devlet katkısının ve 1000 TL devlet
katkısının az oluşu” öne çıkıyor. Sistemden ayrılma gerekçelerinin ilk sı- Sistemdekilerin ve sistemden ayrılanların 3’te 2’si, faizli veya faizsiz fon
ralarında ise devlet katkısının az olması gibi maddi boyutta talep içeren seçebileceğini biliyor. Ancak fon seçiminin otomatik katılımdan ayrılmış
gerekçeler mevcut. olanları sistemde kalmaya teşvik eden bir konu olmadığı araştırma so-
nuçlarından. Faize duyarlı fon tercih hakları olduğunu bilmeyen, sistem-
den ayrılmış çalışanların %32’si faize duyarlı fon tercihi haklarını bilme-
leri durumunda da sistemde kalmayacaklarını iletiyor. Ayrıca sistemdeki
çalışanların yaklaşık yarısı fon seçimini kendisi yapmıyor.
Aile ve yakın çevre, bireyleri sistemde kalmaya ikna etmek istiyor
Sistemden ayrılanların %17’si, kendilerini sistemde kalmak yönünde
ikna etmeye çalışanlar olduğunu belirtirken %9’u ise sistemden çıkma-
ya ikna edenler olduğunu söylüyor. Sistemde kalmaya ikna edenler ço-
ğunlukla aile ve yakın çevre, çalışma arkadaşları ve şirketin İK birimleri.
OKS’den ayrılmış olanlar emeklilik yaş sınırının azaltılması, devlet kat-
kısının artırılması, hak ediş sürelerinin kısaltılması ve işveren katkısının
olması durumlarında sistemde kalacaklarını belirtiyor. Çalışanlar; gelirin
artması, sistemden çıkmadan birikimin bir kısmının alınabilmesi durum-
larında da sistemde kalmaya devam edeceklerini belirtiyor.
Araştırma sonucunda OKS’ye henüz dâhil olmayanların %54’ünün mev-
cut bilgilerinden hareketle sistemde kalma niyetinin olumlu olduğu gö-
rülüyor. Bu segmentteki çalışanların %87’si, mevcut bilgisine dayana-
rak sistemde kalmayacağını belirtirken sistemin özellikleri anlatıldıktan
sonra fikir değiştiriyor.
OKS’lilerin %41’inin BES’i de var
OKS’dekilerin %41’inin aynı zamanda gönüllü BES’i bulunuyor. Sisteme
henüz dâhil olmamışların ise %31’inin gönüllü BES’i olduğu biliniyor.
Otomatik katılımdan ayrılanlar temel olarak sistemi değerlendirmek is-
temiyor; bu grup otomatik katılım veya BES fark etmeksizin sistemin dı-
şında olmayı tercih ediyor. OKS’dekilerin %42’sinin hanesinde otomatik
katılım veya BES sahibi olan bir başkası daha bulunuyor. Bu oran siste-
me henüz dâhil olmamışlarda %23 iken sistemden ayrılanların %91’inin
hanesinde sistemde bulunan başka biri olmadığı görülüyor. Aile ve ya-
kın çevrenin sistemde kalma konusunda çalışanları etkilediği bu sonuç
ile doğru orantılı olarak ortaya çıkıyor.
Araştırma sonuçları OKS’nin yaygınlaşması konusunda önemli
bulgular taşıyor
Araştırma sonuçları OKS’nin bilinirliğinin ve yaygınlığının artması konu-
sunda birçok önemli veriyi ortaya çıkarıyor. Alınması gerektiği düşünü-
len önlemlerden biri sistemden ayrılanların “masraflarım çok, borçlarım
var, gelirim az” yönündeki gerekçelere rağmen sistemde kalmaya de-
vam edebileceğine dair bilinçlendirme çalışmaları yapılması. Sistemde
kalanların, şirket içi bilgilendirme toplantısı veya İK birimi-personeli ile
birebir görüşmelerle bilgilendirilmesinden hareketle bu uygulamaların
genele yaygınlaştırılmasının sağlanması ve sisteme henüz dahil ol-
mamışların yarısının sisteme olumsuz bakması, güven duymaması ve
sistemde kalma niyetinde olmamasından hareketle; bu gruba sistemin
işleyişinin ve faydalarının net bir biçimde anlatılması da araştırma sonu-
cunda ortaya çıkan önemli bulgulardan.
Zeynep Tütüncü / zeynept@bestyayincilik.com