Page 50 - Best

48 ARAŞTIRMA

Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Serkan Uğraş Kaygalak
“Yaşlanan ülke nüfusumuz, ülkemizin sosyal güvenlik sistemi üzerinde
bir baskı yaratmaya başladı.”

yol açma potansiyeline sahip. Bu risklere isti- ğın artırılması ve yapısal önlemler alınması ge-
naden, ülkemiz kamu otoritesinin emeklilik ve rektiğini gösteriyor.
sosyal güvenlik sisteminde gerekli tedbirleri
almak için harekete geçtiğini ifade edebiliriz. Yaşlanan ülke nüfusumuz, ülkemizin sosyal
Yaşlı bağımlılığının hem toplumsal olarak hem güvenlik sistemi üzerinde bir baskı yaratma-
de ekonomik anlamda oluşabilecek etkilerine ya başladı. Ülkemizde 27 Ekim 2003 tarihinde
karşı hazır olmak adına, yapılan düzenlemele- faaliyete geçen Bireysel Emeklilik Sistemi’nin
rin Türkiye’yi yaşlanma hızı artan bir nüfusun (BES) başlıca iki temel amacının, kişilerin ile-
yaratacağı değişimlere hazırladığını söyleye- rideki dönemde ek bir gelir elde ederek refah
biliriz. düzeylerini yükseltmeleri için bugünden emek-
lilik dönemlerine yönelik birikim yapmaya baş-
Bununla birlikte, hızla yaşlanan nüfusumuzun lamaları ve aynı zamanda ekonomimize uzun
yaratacağı etkileri düşündüğümüzde berabe- vadeli tasarruf sağlanması olduğunu belirtmek
rinde getireceği risklere karşı tam anlamıyla isterim.
hazır olmadığımızı da belirtebiliriz. 31 Ekim
Gelişmiş ülkeler başta olmak üzere, yaşlanan 2024 tarihli Emeklilik Gözetim Merkezi verileri- Yaşlanan ülke nüfusunu hem toplum hem de
nüfus ve buna bağlı olarak söz konusu kitle- ne göre, gönüllü bireysel emeklilik ve otomatik bireyler açısından ele alırsak, ekonomimizi
nin yaşam standartları ve bakımı tüm dünyanın katılım kapsamında birikim yapan tekil katılımcı destekleyen ve kişileri de bir nevi yaşlılık döne-
sıcak gündeminde yer alan önemli bir konu sayısı 15 milyon, katılımcıların ortalama birikim mi için önceden hazırlayan Bireysel Emeklilik
haline geldi. Yaşlı nüfus dünyada olduğu gibi tutarı da 76 bin TL civarında ölçülüyor. TÜİK Sistemi’nin yaşlanan nüfusun yaratacağı etki-
Türkiye’de de artmaya devam ediyor. TÜİK tarafından açıklanan 31 Aralık 2023 tarihli nü- ler ile mücadele anlamında çok kritik bir yere
tarafından açıklanan “İstatistiklerle Yaşlılar, fus istatistiklerine göre, ülke nüfusumuz 85,3 sahip olduğunu düşünüyoruz. BES’e yönelik
2023” raporuna göre; yaşlı nüfus olarak kabul milyon. Buna göre sigortalı çalışan nüfusun farkındalığın artırılması ve BES’in tüm bireyler
edilen 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun top- yaklaşık yüzde 40’ı, toplam nüfusun ise yakla- tarafından erkenden benimsenmesi ile çalış-
lam içerisindeki payı yüzde 10,2 seviyesinde. şık yüzde 80’i şu an BES kapsamında değil. ma döneminde kişinin kendi emeklilik dönemi-
Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının Yaşlandıkça yoksullaşmamak için, çalışma ha- ne yapacağı yatırım, kişilerin var olan yaşam
yüzde 10’u geçmesi, nüfusun yaşlanmasının yatımız boyunca yaptığımız birikimleri Bireysel standartlarının korunması için önemli bir adım
bir göstergesi olarak kabul ediliyor. Bunun yanı Emeklilik Sistemi’ne (BES) yönlendirmemiz ve olacaktır.
sıra, yaşlı nüfusun toplam içerisindeki payının bu sistemi ikinci bir sandık olarak görme fikrini
2030 yılında yüzde 12,9’a, 2080 yılında ise iyice benimsememiz lazım. 2025-2027 Orta Vadeli Program’da (OVP),
yüzde 25,6’ya yükseleceği öngörülüyor. Diğer BES’i ve otomatik katılımı ilgilendiren, toplum-
bir deyişle, 2080 yılından itibaren ülkemizdeki TÜİK tarafından yayımlanan “İstatistiklerle daki bireyleri gelecekleri için tasarruf etmeye
her 4 kişiden biri 65 yaş ve üzeri olacak. Yaşlılar, 2023” raporuna göre, yaşlı bireylerin ve onların bu tasarruf araçlarından yüksek
yüzde 20,4’ü yalnız yaşıyor. Yaşlı olup özellik- fayda sağlamalarına yönelik birçok maddeye
Veriler, Türkiye nüfusunun yaşlanma hızının ve le tek kişilik hanelerde bulunan ve ihtiyaçlarını yer verildi. Programın “Tasarrufların Artırılması”
yaşlı bağımlılığının artacağını gösteriyor. “İsta- kendi bütçesi ile karşılaması gereken kişilerde, başlığı altındaki ilk maddesi, otomatik katılımın
tistiklerle Yaşlılar, 2023” raporuna göre; çalış- sağlık harcamalarının yoksulluğu arttıran yıkı- Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ne (TES) dö-
ma çağındaki 100 kişiye düşen yaşlı sayısını cı etkiye sahip olduğunu biliyoruz. Bu açıdan nüştürülmesi olarak yer aldı. TES’in sistemde
ifade eden yaşlı bağımlılık oranı 2023 yılında bakıldığında, özellikle ileriki yaşlarda artacak yaratacağı hareketlenme ile, sistemde tasarruf
yüzde 15 seviyesine geldi. Yapılan projeksi- sağlık harcamalarının sürdürülebilirliği ve top- yapan katılımcı sayısının 3 yıl içerisinde yak-
yonlara göre; yaşlı bağımlılık oranının 2030 lumun yaşlı kesiminin yaşam kalitesinin artırıl- laşık 3 katına yükselme potansiyelinin olduğu
yılında yüzde 19,6'ya, 2080 yılında ise yüzde ması önem arz ediyor. değerlendiriliyor. Kamu otoritesi tarafından
43,6’ya yükseleceği belirtiliyor. emeklilik sisteminin gelişimi ve yaygınlaşması
Aynı rapordaki gelir ve yaşam koşulları araş- için teşvik edici bu maddelerin öneminin bilin-
Bu veriler ışığında ülkemiz nüfusunun hızla tırması sonuçlarına göre yoksulluk oranı, yaşlı cindeyiz. Bizler de sektörel oyuncular olarak
yaşlandığını ifade etmek isterim. Yaşlanan nüfus için 2019 yılında yüzde 14,2 iken, 2023 toplumda bireysel emeklilik ve tasarruf bilincini
toplumlarda artan sağlık harcamalarının sos- yılında yüzde 21,7’ye yükseldi. Buradaki artış yerleştirmeye ve sağlamlaştırmaya yönelik ro-
yal güvenlik sistemi ve kamu maliyesi üzerinde da esasen bireylerin yaşlılık dönemine finansal lümüzü benimsiyor ve buna yönelik çabaları-
ciddi bir baskı oluşturması kaçınılmaz. Bunun olarak hazır olmadan girdiğini gösteriyor. İlgili mızı sürdürüyoruz. BES’in tabana yayılması
yanı sıra, yaşlanan nüfus hem toplumsal iliş- veriler, emeklilik dönemi için bireylerin ek gelir ile beraber ülkemizin hem toplumsal hem de
kiler hem de ekonomik yapıda değişimlere ihtiyacı olduğunu, yoksulluk oranının daha da ekonomik olarak yaşlanmaya daha da hazır
artmaması için bu alanda toplumsal farkındalı- olacağını değerlendiriyoruz.