Page 72 - Best Dergisi

70 ARAŞTIRMA

Sigorta Hukukçusu Av. Cem Küçükoğlu
“Bu kararların, sürücüleri/sigortalıları alkollü araç kullanmaya teşvik
edeceğini söylemek doğru gözükmüyor. Alkollü araç kullanan bir
sigortalı, kasko sigortasından zararını karşılasa da diğer kanunlarda
yer alan alkollü araç kullanımı düzenlemeleri nedeniyle adli ve idari
cezalar söz konusu olacaktır”

Konusu başlıklı düzenlemesinde sigortanın meydana gelen zararlar teminat dışı sayıl-
konusu açıklanmıştır. Bu başlıkta yer alan b) mıştır. Bunun yanında, aynı genel şartların
maddesinde “…..kullananın iradesi dışında A.5. Teminat Dışında Kalan Zararlar, 5.10.
araca ani ve harici etkiler neticesinde sa- maddesinde de "Zorunlu haller (tedavi veya
bit veya hareketli bir cismin çarpması veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can
aracın böyle bir cisme çarpması, devrilmesi, güvenliği nedeniyle uzaklaşma vb) hariç
düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar” tahdi- olmak üzere bu maddenin 5.4 ve 5.5 nolu
di olmamak üzere sigortanın konusu içinde bendlerdeki ihlaller nedeniyle, sürücünün
sayılmıştır. Somut olayda, zararın meyda- kimliğinin tespit edilmesini engellemek için
na gelmesinde üçüncü kişinin kusuru, yol kaza yerinden ayrılması." hali de teminat dışı
kusuru ..gibi şeyler sebebiyet vermişse ya sayılmıştır. Bu düzenleme ile zararın, sigorta
Öncelikle Yargıtay'ın, sürücünün kusurunun da bunların da etkisi varsa, bu halde genel teminatlarına giren bir hal sonucu gerçek-
bulunmadığı durumlarda alkollü araç kullan- şartlarda (…) ani ve harici etkiler neticesin- leşmediğini ispat yükü sigortacıda iken, dü-
masının kasko sigortasında tek başına taz- de (…) olarak belirtilen etkinin varlığı kabul zenlemede belirtilen durumun varlığı halin-
minatı reddetmeye ya da trafik sigortasında edilecektir. Bu durumda, velev ki sürücü al- de bu yük sigorta ettirene yüklenmiştir. Bu
işletene rücu etmeye yetmeyeceği yönünde kollü olsun, zararın tek başına alkolün etkisi yönüyle bakıldığında, genel şartlarda ya da
yerleşik kararları mevcuttur. Yargıtay'ın bu ile güvenli sürüş ehliyetinin kaybolmasına genel şartların devreye girmesinde bariz bir
konudaki kriteri, somut olay bakımından ka- bağlı olarak gerçekleştiği söylenemeyece- boşluğun bulunduğunu kanaatimce söyle-
zanın, araç sürücüsünün münhasıran alko- ğinden, zararın kasko sigortası teminatlarına nemeyecektir.
lün etkisi ile güvenli araç sürme yeteneğinin dahil bulunmadığı da ileri sürülemeyecektir.
kaybolmasına bağlı olarak gerçekleştiğinin Örnekle, alkollü sürücünün kullandığı araç Bu kararların, sigortalı davranışlarına etkisi
uzman hekim raporuyla, kusur raporuyla ve kırmızı ışıkta dururken, bu araca, başka bir olarak, sürücüleri/sigortalıları alkollü araç
sair delillerle sabit bulunmasıdır. Başka bir aracın çarpması sonucu meydana gelen kullanmaya teşvik edeceğini söylemek doğ-
anlatımla, kaza, araç sürücüsünün münhası- hasar bakımından araç sürücüsünün alkol- ru gözükmüyor. Kaldı ki, genel şartlarda
ran/tek başına alkolün tesiri altında güvenli lü olduğundan bahisle kasko sigortasından yapılan değişiklikler ve yukarıda yer verilen
araç sürme yeteneğini kaybetmiş olmasına talep edilen tazminatın teminat dışı olduğu genel şart düzenlemeleri tam tersine alkollü
bağlı gerçekleşmemişse, tek başına alkolllü gerekçesi ile reddedilmesi mümkün bulun- araç kullanımı teminat dışına itmeye yönelik
araç kulllanılmış olması kasko sigortasında mamaktadır. Nitekim Yargıtay’da, yargıya ve bu kararlarda da alkol kullanımını teşvik
tazminatı reddetmeye ya da trafik sigorta- intikal her olay bakımından münhasır alkol eden bir kabul bulunmuyor. Bunun yanında,
sında yer verildiği gibi işletene rücu etmeye etkisinin, kazanın meydana gelmesinde baş- alkollü araç kullanan bir sigortalının kasko
yetmeyecektir. kaca etkenler bulunup bulunmadığının araş- sigortasından zararını karşılamasının söz
tırılması gerektiği yönünde kararlar vermiş, konusu olabileceği halde dahi, başka ka-
Burada "münhasıran alkolün tesiri" aranmak- alkollü araç kullanılmasını tek başına teminat nunlarda alkollü araç kullanımı bakımından
la, şayet, kazanın gerçekleşmesinde üçünü dışı sayan genel şart düzenlemelerine (A.5. düzenleme bulan adli ve idari cezalar, eh-
kişi kusuru varsa, bu halde illiyet bağı kesi- Teminat Dışında Kalan Zararlar başlıklı 5.5.) liyete el konulması ve tekerrürde iptali, al-
leceğinden ve bu nedenle kazanın münhası- itibar etmemiş olup, bu yöndeki kararların kollü araç sürücüsünün rehabilitasyona tabi
ran/tek başına alkolün tesiri ile gerçekleştiği kasko sigortasının konusuna ilişkin genel tutulması gibi yaptırım ve uygulamalar söz
söylenemeyeceğinden bu halde de kasko şart hükümlerine ve hukukun genel prensip- konusu söz konusu. Konuya ilişkin mevzuat
sigortası bakımından tazminat reddedileme- lerine aykırı olduğu söylenemez. genel şart düzenlemeleri ile beraber değer-
yecek ya da trafik sigortası bakımından za- lendirildiğinde, Yargıtay’ın bu kararlarının bu
rar görene ödenecek tutar için işletene rücu Kasko sigortası genel şartlarında bu konu- cezaları ortadan kaldırmak gibi bir niteliği de
edilemeyecektir. da düzenlemeler yapılmıştır. Genel Şartların bulunmamakla, kanaatimce sürücü davra-
A.5. Teminat Dışında Kalan Zararlar başlıklı nışlarını alkolü araç kullanmaya iten olumsuz
Kasko Sigortası Genel Şartları, Sigortanın 5.5. maddesinde gerek uyuşturucu ve ge- bir etkisinin olacağı da kesin olarak söylene-
rekse alkollü olarak araç kullanmana bağlı meyecektir.

Mesut Güngör / mesutg@bestyayincilik.com